Máy biến áp là một bộ phận đắt tiền và quan trọng của bất kỳ hệ thống máy móc nào. Vì vậy, để đạt được hiệu suất tối ưu và tăng tuổi thọ cho sản phẩm nên tiến hành kiểm tra bảo dưỡng định kỳ máy biến thế của mình. Cùng tìm hiểu về Quy trình bảo dưỡng máy biến áp:
1. Nguyên nhân máy biến áp cần bảo dưỡng
Máy biến áp gặp các trường hợp hỏng hóc, hoạt động kém hiệu quả bởi 4 nguyên nhân sau:
Thiết kế, chế tạo của máy biến thế kém hiệu quả: 40%.
Quá trình hao mòn theo thời gian sử dụng: 10%.
Khả năng bảo dưỡng không đạt yêu cầu, chất lượng: 30%.
Môi trường, không gian vận hành bất lợi: 20%.
Máy hoạt động thường xuyên, liên tục, tuổi thọ dài thì việc thường xuyên chăm sóc, bảo dưỡng đóng vai trò rất quan trọng:
3 tháng kiểm tra định kỳ máy biến thế 1 lần, sau khi kiểm tra phải ghi vào sổ kết quả kiểm tra vận hành. 6 tháng cần phải bảo dưỡng máy biến thế 1 lần Theo quy định của điện lực Việt Nam.
2. Quy trình kiểm tra bảo dưỡng máy biến áp
2.1. Đối với máy biến áp dầu, máy biến áp khô
Khảo sát tổng quan, phân tích đánh giá tình trạng hoạt động của máy biến áp.
Thực hiện vệ sinh chuyên nghiệp tổng thể máy biến thế.
Thử nghiệm mẫu dầu định kỳ.
Thêm dầu đúng chủng loại dầu máy biến áp khi máy bị hụt dầu trong quá trình vận hành.
Vệ sinh và siết lực lại các đầu cosse, mối nối cáp phía cao áp và hạ áp.
Kiểm tra giá trị cách điện của máy biến thế ở các thành phần: cao áp – vỏ, cao áp – hạ áp và hạ áp – vỏ.
Vệ sinh vỏ và sứ, kiểm tra cable ở đầu nhất thứ, nhị thứ.
Kiểm tra nhiệt độ dầu máy biến thế, kiểm tra hoạt động của bộ điều khiển.
Tư vấn, gia cố mặt bằng trạm cho phù hợp với sự vận hành ổn định máy biến thế.
Kiểm tra bộ nguồn AC (xoay chiều), DC (một chiều) vệ sinh tủ điều khiển, các bo mạch của bộ chuyển nấc máy biến áp khô.
Khảo sát tổng quan, phân tích, đánh giá tình trạng hoạt động của máy biến thế.
Kiểm tra phần cáp phía cao áp, hạ áp và lõi từ máy biến thế xem có hiện tượng cháy, nám không để đưa ra phương pháp bảo trì phù hợp.
Thực hiện vệ sinh chuyên nghiệp tổng thể máy biến thế.
Vệ sinh phần cao áp, hạ áp, lõi từ, quạt làm mát.
Siết lực lại toàn bộ đầu dây phía cao áp và hạ áp của máy biến thế.
Kiểm tra nhiệt độ vận hành của máy.
2.2. Đối với biến thế có điện áp và không có điện áp
Có điện áp:
- Vì lí do an toàn nên hạn chế việc bảo dưỡng máy biến thế đang vận hành. Khi đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa an toàn, việc bảo dưỡng máy biến thế đang hoạt động được thực hiện theo các bước sau:
- Kiểm tra các nứt vỡ ở sứ cách điện, phụ kiện …
- Kiểm tra trụ chứa hạt hút ẩm (chỉ với máy biến áp ngâm dầu)
- Dùng camera nhiệt kiểm tra nhiệt độ đầu cáp, sứ …
- Lấy mẫu dầu (Chỉ với máy biến áp ngâm dầu)
Không có điện áp:
- Trước khi bảo dưỡng máy biến thế phải được ngắt ra khỏi mạch điện và nối đất. Khi máy cắt và dao cách ly đã ngắt, phải khóa lại tại vị trí ngắt để tránh việc vô tình đóng lại khi đang bảo dưỡng.
- Các bước kiểm tra:
- Sửa chữa gioăng máy biến áp.
- Kiểm tra gioăng che ngoài, van, gioăng che bộ chuyển nấc. Nếu bị lỏng thì vặn chặt lại.
- Kiểm tra mối hàn: Nếu mối hàn rò rỉ thì hàn lại. (Lưu ý: Chỉ thợ hàn tay nghề cao và tuân thủ quy trình hàn mới được hàn mối hàn máy biến thế).
- Vệ sinh sứ cách điện (dùng hoá chất như methylated spirit).
- Vệ sinh kính trên rơ le, nhiệt kế, báo mức dầu.
- Kiểm tra và thử các chức năng.
- Vặn bộ điều áp đến tất cả các vị trí, với tất cả bộ điều áp.
- Lấy mẫu dầu từ van xả đáy để kiểm tra.
- Kiểm tra độ khô chất hút ẩm trong trụ hút ẩm.
- Sửa chữa bề mặt.
- Bảo dưỡng dầu và sơn cách điện, kiểm tra cách điện.
- Bảo dưỡng bộ điều áp.
- Việc kiểm tra và bảo dưỡng những phần đang hoạt động còn lại không nên thực hiện trừ khi có dấu hiệu bị hư hỏng.
- Với máy biến thế khô sẽ thực hiện thêm:
- Kiểm tra và vệ sinh bằng máy hút bụi
- Loại bỏ nguyên nhân gây ẩm
- Vặn chặn các đầu nối.
Hình ảnh bảo dưỡng máy biến áp khô
3. Chu kỳ kiểm tra, bảo dưỡng máy biến áp
Về cơ bản có hai loại bảo trì máy biến thế, một được thực hiện một cách thường xuyên và một được thực hiện vào thời điểm khẩn cấp. Nếu việc kiểm tra bảo dưỡng được thực hiện thường xuyên thì bạn có thể không phải bảo trì sự cố và do đó tiết kiệm thời gian chết.
3.1. Hàng ngày
Dưới đây là 3 bài kiểm tra bảo trì bạn nên chạy trên máy biến thế của mình hàng ngày:
Mức dầu MOG (Máy đo dầu từ tính) của thùng chính và thùng bảo quản. Luôn duy trì để giữ dầu đầy đến mức mong muốn trong MOG.
Thay silicagel nếu màu của nó chuyển sang màu hồng.
Nếu phát hiện bất kỳ rò rỉ nào, hãy niêm phong nó.
Trong trường hợp mức dầu không đạt yêu cầu trong MOG, dầu phải được đổ đầy vào máy biến thế và cả thùng máy biến thế phải được kiểm tra xem có bị rò rỉ dầu hay không. Nếu phát hiện rò rỉ dầu, hãy thực hiện hành động cần thiết để bịt chỗ rò rỉ. Nếu silicagel trở nên hơi hồng, nó nên được thay thế.
3.2. Hàng tháng
Đầu tiên chúng ta hãy thảo luận về các hành động được thực hiện đối với máy biến thế hàng tháng.
Mức dầu trong nắp dầu dưới ống thở silicagel phải được kiểm tra định kỳ một tháng. Nếu phát hiện thấy dầu máy biến thế bên trong cốc thấp hơn mức quy định, hãy đổ thêm dầu theo mức quy định.
Các lỗ thở trong ống thở silicagel cũng nên được kiểm tra hàng tháng và làm sạch đúng cách nếu cần, để có hành động thở thích hợp.
Nếu máy biến thế có đầy dầu trong ống lót, mức dầu của dầu máy biến thế bên trong ống lót phải được kiểm tra kỹ trong thiết bị đo dầu gắn với ống lót đó. Hành động này cũng phải được thực hiện hàng tháng.
Nếu cần, dầu sẽ được đổ đầy vào ống lót đến mức chính xác. Đổ dầu được thực hiện trong điều kiện tắt máy.
3.3. Bảo trì máy biến áp mỗi 6 tháng
Dầu máy biến thế phải được kiểm tra nửa năm một lần về độ bền điện môi, hàm lượng nước, độ axit, hàm lượng bùn, điểm chớp cháy, DDA, IFT, điện trở suất.
Trong trường hợp máy biến áp phân phối, do điều kiện phụ tải nhẹ hoạt động suốt thời gian trong ngày còn lại giờ cao điểm nên không cần bảo dưỡng.
3.4. Hàng năm
Quạt gió, máy bơm dầu cùng với các vật dụng khác được sử dụng để làm mát máy biến thế và mạch điều khiển phải được kiểm tra hàng năm.
Tất cả các ống lót của máy biến áp phải được làm sạch bằng vải bông mềm hàng năm. Trong quá trình làm sạch ống lót cần được kiểm tra xem có bị nứt không.
Tình trạng dầu của máy biến áp nên được kiểm tra cẩn thận hàng năm. Để làm được điều đó, hãy lấy mẫu dầu từ van xả và kiểm tra độ ẩm (PPM) và độ bền điện môi (BDV). Nếu giá trị BDV thấp và giá trị PPM cao, thì dầu cần được thay thế.
Đảm bảo làm sạch bên trong của tất cả các hộp điều phối hàng năm. Kiểm tra hoạt động thích hợp của không gian và lò sưởi chiếu sáng. Tất cả các kết nối đầu cuối của điều khiển và dây rơ le cần được thắt chặt ít nhất một lần một năm.
Tất cả các công tắc điều khiển, hệ thống báo động và rơ le cùng với các mạch của chúng. Bảng điều khiển từ xa Tap Changer và Bảng điều khiển và rơ le phải được làm sạch bằng chất tẩy rửa thích hợp.
Kiểm tra tất cả các túi để tìm Chỉ báo nhiệt độ quanh co và Chỉ báo nhiệt độ dầu nếu chúng có mức dầu cần thiết và đảm bảo đổ đầy dầu nếu cần.
Đảm bảo đo giá trị điện trở của kết nối đất và rizer phải được đo hàng năm bằng kẹp trên đồng hồ đo điện trở đất.
Chức năng tự động, từ xa, bằng tay của hệ thống làm mát có nghĩa là, máy bơm dầu, quạt không khí và các thiết bị khác tham gia vào hệ thống làm mát của máy biến thế. Mạnh điều khiển của chúng sẽ được kiểm tra trong khoảng thời gian một năm. Trong trường hợp có sự cố, điều tra mạch điều khiển và tình trạng vật lý của máy bơm và quạt.
Việc kiểm tra cơ học của rơ le được thực hiện hàng năm.
Tất cả các thùng chứa phải được làm sạch từ bên trong ít nhất một lần trong năm. Tất cả đèn chiếu sáng, máy sưởi không gian, được kiểm tra xem chúng có hoạt động tốt hay không. Nếu không, cần thực hiện hành động bảo trì. Tất cả các kết nối đầu cuối của hệ thống điều khiển và dây tiếp điện phải được kiểm tra thắt chặt ít nhất một lần trong một năm.
Tất cả các rơ le, báo động và công tắc điều khiển cùng với mạch của chúng, trong bảng R&C (Bảng điều khiển và rơ le) và RTCC (Bảng điều khiển bộ thay đổi vòi từ xa) cần được làm sạch bằng chất tẩy rửa thích hợp.
Các túi để OTI, WTI (Chỉ báo nhiệt độ dầu & chỉ báo nhiệt độ cuộn dây) trên nắp trên của máy biến áp để được kiểm tra và nếu cần phải bổ sung dầu. Điện trở cách điện và chỉ số phân cực của máy biến thế phải được kiểm tra bằng megger hoạt động bằng acquy dải 5KV.
Giá trị điện trở của kết nối đất và rizer phải được đo hàng năm bằng kẹp trên đồng hồ đo điện trở đất.
DGA hoặc phân tích khí hòa tan của dầu máy biến thế nên được thực hiện. Hàng năm làm 1 lần trong 2 năm đối với máy biến thế dưới 132KV và trong khoảng thời gian 2 năm đối với máy biến thế trên 132KV.
4. Đơn vị cung cấp sản phẩm máy biến áp uy tín
Để hạn chế tình trạng bảo trì, bảo dưỡng, máy biến thế hoạt động ổn định, lâu dài thì các cá nhân, doanh nghiệp có nhu cầu về máy biến thế nên tìm hiểu và chọn đơn vị cung cấp máy biến áp, máy biến thế uy tín trên thị trường.
Hiện nay các sản phẩm máy biến áp của Công ty cổ phần chế tạo điện lực Hà Nội với các sản phẩm máy biến áp dầu 3 pha kiểu kín. Công ty cổ phần VINTEC GROUP với dòng Sản phẩm máy biến áp kiểu hở có chất lượng tốt chạy ổn định và giá cả hợp lý.